Delice Zeytinyağı
Doğanın binlerce yıllık, doğası
bozulmamış armağanı; delice zeytin.
Zeytinyağı şişesini elinize aldığınızda sağlığınız için bir armağanı
aldığınızı anlarsınız. Delice zeytinyağını aldığınızda gerçekten bir
ilaç satın almış olursunuz ki lezzeti, aroması ve hiçbir yan etkisi olmayan bir
ilaç, doğanın bize sunduğu, binlerce yıl koruduğu bir mucizedir belki de.
İnsanoğlunun doğayla savaşına yenik düşmemiş
bir meyvedir delice zeytin. Diğer kültürü yapılan çeşitlere göre çok
küçük taneli ve büyük çekirdeklidir. İnsanoğlu zaman içinde daha büyük taneli,
daha yağlı ve daha etli çeşitler için bir seri uğraş vererek bu gün tarımı
yapılan zeytin çeşitlerine ulaşmıştır.
Zeytini sağlık iksiri yapan sır ise yapısında
bulunan acılık ve yakıcılık veren maddelerdir. Fenoller; zeytinden zeytinyağına
geçen mucize bileşenler. İşte delice zeytinin farkı burada karşınıza
çıkacak küçücük tanelerde, az miktarda olan meyve etinde, çok yoğun miktarda
bulunur bu şahane bileşenler. Delice zeytini tattığınızda inanılmaz buruk acı
bir tat alırsınız. Ardından genziniz uzunca bir süre yanar. Bu müthiş etki fenollerin etkisidir ve
biz bu etkinin mümkün olduğunca yağa geçmesini ve içinde kalmasını
amaçlıyoruz. Yağında acı ve yakıcı olması için üretimi
soğuk sıkım ve su ilavesi olmadan yapıyoruz.
Delice zeytinyağı, zeytinyağının
bilinen etkilerini daha etkin hale getirir.
Cildinize bakım kremi olarak
direk uygulayabilirsiniz. Antioksidan kapasitesi sayesinde cildinize anti-aging etki gösterecektir.
Zeytinyağının kanser türleri
üzerindeki etkili maddelerini maksimum seviyede taşımaktadır.
Özellikle sindirim sistemi
kanserlerinde daha belirgin etkisi olduğu birçok çalışma ile ortaya konmuştur.
Yeni doğanlarda cilt bakım yağı,
pişik tedavisi ve göbek bağı bakımı için kullanılırken,6 ay sonrasında ek
besinlerine ilave edildiğinde kemik ve beyin gelişimi için faydalıdır.
Az bir miktarının tüketimi ile
tokluk hissini artıracağı için ihtiyacınız olan enerjiyi sağlayacağı için
günlük diyetinizde yardımcı olacaktır.
Polifenoller
Zeytinyağı besinsel değerinin yanında içerdi yüksek içerikli polifenollerin
sağlık üzerine etkileri ile insan beslenmesinde önemli bir yer tutmaktadır.
Zeytinyağı içerdiği yüksek oranda
tekli doymamış yağ asitleri ile karakterize edilmekte ve fenolik bileşikler,
skualen, E vitamini gibi fitokimyasallar açısından güzel bir kaynak
oluşturmaktadır. Zeytinyağı “doğal fonksiyonel gıda” olarak da bilinmekte ve oksidatif
strese bağlı olarak oluşan kanser, kalp damar hastalıkları, ülser, diyabet gibi
hastalıklar, alzheimer ve bunama gibi yaşlanmaya bağlı bozukluklar üzerine
koruyucu etkileri bulunmaktadır. Bu etki zeytinyağı içinde bulunan biyoaktif
bileşenlerin sinerjistik etkileşimi ile sağlanmakta ve zeytinyağı tüketiminin
fazla olduğu ülkelerde kanser, kalp damar hastalıklarının daha düşük gözlenmesi
bu etkiye bağlanmaktadır.
Binlerce yıldan beri Akdeniz
ülkelerinde başlıca gıda olarak tüketilen zeytinyağının kullanımı günümüzde
diğer dünya ülkelerinde de giderek artmaktadır. Bunun nedeni zeytinyağının
kendine has lezzeti, aroması yanında sağlık üzerine etkili biyoaktif
bileşenleridir. Pek çok epidemiyolojik, biyokimyasal, farmakolojik çalışma
zeytinyağı bileşenlerinin oksidatif stresin neden olduğu hastalıklarda etkili
olduğunu göstermiştir. Zeytinyağının özellikle kalp sağlığı üzerine etkileri
bilinmektedir ve bu yüksek oranda içerdiği tekli doymamış yağ asitlerine
bağlanmaktadır. FDA (Food and Drug Administration), 72 klinik çalışma sonucunda
2004 yılında zeytinyağı etiketlerinin üzerine iki yemek kaşığı (23g) günlük
zeytinyağı tüketilmesinin içerdiği tekli doymamış yağ asitlerinden dolayı
koroner kalp hastalıkları riskini azaltacağı şeklinde bir ifade konulmasına
izin vermiştir (Anon, 2004). Ancak zeytinyağı antioksidan aktivite,
iltihaplanmayı önleme, kolesterol ve kan basıncını düşürme gibi farklı etki
mekanizmaları ile çesitli hastalıkların oluşumunda rol alan patolojik
proseslerde etkili olan farklı bileşenlerden oluşmaktadır. Zeytinyağının
%98’ lik kısmını serbest yağ asitleri ve gliserit bileşenler oluştururken %2’
lik kısmı fenolik bileşikler, steroller, skualen, triterpenler, pigmentler
(karotenoid, klorofil) gibi minor bileşenlerden oluşmaktadır. Bu bileşenler ürünün kendine has özelliklerinin
oluşumunda rol almakta, miktarları zeytin tipi, yetiştirme koşulları ve
bölgesi, tarımsal faaliyetler, proses ve depolama aşamalarına göre değişim
göstermektedir.
ARAŞTIRMACILAR
EPIDEMIYOLOJIK ARAŞTIRMALAR
SONUCUNDA
BESLENMEDE YÜKSEK DOZDA POLIFENOL
TÜKETIMININ AŞAĞIDAKİ FAYDALARI TESBİT ETMİŞTİR
1.
Kalp
ve Damar Hastalıkları; Kalp ve damar hastalıklarında flavonoidler lipit
metabolizmasında değişim oluşturabilmekte [4], düşük
yoğunlukta lipoprotein (LDL) oksidasyonunu engellemekte [5], Arteroskleroz
lexyonlarını (doku bozulması) [6] Plak
oluşumlarını önlemekte [7], vasküler hücrelerin birbirine yapışmasının önüne
geçmekte [8], endotel
fonksiyonlarını düzenlemekte [9] kan basıncını düşürmekte etkili olabilmektedir
[10].
Kardiyovasküler (Atheroskleroz) Hastalıklar |
2.
Kanser
Türleri; [1] ve 12.
kanser hücrelerinin üremesini durdurmakta [15,16]. tümör hücrelerinin apoptozuna (programlı ölümüne) sebep olmakta [12,13,14], damar
genişlemesini ve tümör hücrelerinin
saldırılarını engellemektedir [17].
Ekstra sızma zeytinyağı fenolleri hücre döngüsü ilerlemesini bloke eder ve mesane kanseri hücrelerinde kemoterapötik toksisiteyi modüle eder
Kanser Çeşitleri |
3.
Sinir
Sistemindeki Arızalar; [2] dahil çok
sayıda hastalığa yakalanma riskinin azalmasına yol açtığını
göstermekte. İnsanlar ve hayvanlar üzerinde ve laboratuar
ortamında gerçekleştirilen araştırmalarda, özellikle
flavonoidler olarak
tanımlanan bir grup polifenol son derece olumlu sonuçlar
elde edilmiştir [3]. Bununla
beraber flavonoidler aynı zamanda algılamayı güçlendirmekte ve sinir sisteminde
yaşlanmaya bağlı bilinç azalmasının [11] mekembel
sonuçları tespit edilmiştir.
Alzheimer |
SONUÇ
Zeytinyağı besinsel değerinin yanında içerdiği yüksek
içerikli poifenollerin sağlık üzerine etkileri ile insan beslenmesinde önemli
bir yer tutmaktadır. Çeşitli hastalık proseslerine karşı zeytinyağı biyoaktif
bileşenlerinin etki mekanizmaları benzer olduğundan iyileşme sağlanan
parametrelerin bu bileşenlerin sinerjistik etkisi ile gerçekleştiğini
düşündürmektedir. Kalp damar hastalıkları ve kanserle ilişkili olarak ile pek çok
çalışma bulunurken zeytinyağının yaşlanma, Alzheimer ve Parkinson gibi
nörodejeneratif hastalıklar üzerine etkisi, koruma mekanizmaları hakkında
çalışmalar gerekmektedir.
Bu incelemede
polifenollerin vucutta ouşan hastalıklarda oynadığı rollerin ayrıntıları ve
yeri geldiğinde yaşayan organizmada nasıl faaliyet gösterdikleri
ele ele alınarak yapılan çalışmarın sonuçarı ile birlikte bilgilendirme yapmay
çalışacaız.
KAYNAKLAR
Özçelik B., Bayram
B., Tatlı A. Zeytinyağındaki Biyoaktif Bileşenler ve Sağlık
Üzerine Yararları, Zeytin ve Zeytinyağı Sektörü Ortak Akıl ve Güçbirliği Toplantıları
Sonuç Bildirgesi, Temmuz 2010
Anon, 2004. http://www.fda.gov/bbs/topics/news/2004/NEW01129.html
1. Kuriyama S.,
Shimazu T., Ohmori K., Kikuchi N., Nakaya N., Nishino Y., Tsubono Y., Tsuji I.
Green tea consumption and mortality due to cardiovascular disease, cancer, and
all causes in Japan: The Ohsaki study. JAMA. 2006;296:1255–1265. doi:
10.1001/jama.296.10.1255. [PubMed] [Cross
Ref]
2. Checkoway H.,
Powers K., Smith-Weller T., Franklin G.M., Longstreth W.T., Jr., Swanson P.D.
Parkinson’s disease risks associated with cigarette smoking, alcohol
consumption, and caffeine intake. Am. J.
Epidemiol. 2002;155:732–738. [PubMed]
3. Schroeter H.,
Spencer J.P., Rice-Evans C., Williams R.J. Flavonoids protect neurons from
oxidized low-density-lipoprotein-induced apoptosis involving c-Jun N-terminal
kinase (JNK), c-Jun and caspase-3. Biochem. J. 2001;358:547–557. doi:
10.1042/0264-6021:3580547. [PMC
free article] [PubMed] [Cross
Ref]
4. Zern T.L.,
Wood R.J., Greene C., West K.L., Liu Y., Aggarwal D., Shachter N.S., Fernandez
M.L. Grape polyphenols exert a cardioprotective effect in pre- and
postmenopausal women by lowering plasma lipids and reducing oxidative
stress. J. Nutr. 2005;135:1911–1917. [PubMed]
5. Jeong Y.J.,
Choi Y.J., Kwon H.M., Kang S.W., Park H.S., Lee M., Kang Y.H. Differential
inhibition of oxidized LDL-induced apoptosis in human endothelial cells treated
with different flavonoids. Br. J. Nutr. 2005;93:581–591. [PubMed]
6. Fuhrman B.,
Volkova N., Coleman R., Aviram M. Grape powder polyphenols attenuate
atherosclerosis development in apolipoprotein E deficient (E0) mice and reduce
macrophage atherogenicity. J. Nutr. 2005;135:722–728. [PubMed]
7. Hubbard G.P.,
Wolffram S., de Vos R., Bovy A., Gibbins J.M., Lovegrove J.A. Ingestion of
onion soup high in quercetin inhibits platelet aggregation and essential
components of the collagen-stimulated platelet activation pathway in man: A
pilot study. Br. J. Nutr. 2006;96:482–488. [PubMed]
8. Ludwig A.,
Lorenz M., Grimbo N., Steinle F., Meiners S., Bartsch C., Stangl K., Baumann
G., Stangl V. The tea flavonoid epigallocatechin-3-gallate reduces cytokine-induced
VCAM-1 expression and monocyte adhesion to endothelial cells. Biochem.
Biophys. Res. Commun. 2004;316:659–665. [PubMed]
9. Hallund J.,
Bugel S., Tholstrup T., Ferrari M., Talbot D., Hall W.L., Reimann M., Williams
C.M., Wiinberg N. Soya isoflavone-enriched cereal bars affect markers of
endothelial function in postmenopausal women. Br. J.
Nutr. 2006;95:1120–1126. [PubMed]
10. Hodgson J.,
Croft K. Dietary flavonoids: Effects on endothelial function and blood
pressure. J. Sci. Food Agric. 2006;86:2492–2498.
11. Joseph J.A.,
Shukitt-Hale B., Denisova N.A., Bielinski D., Martin A., McEwen J.J., Bickford
P.C. Reversals of age-related declines in neuronal signal transduction,
cognitive, and motor behavioral deficits with blueberry, spinach, or strawberry
dietary supplementation. J. Neurosci. 1999;19:8114–8121. [PubMed]
12. Mantena
S.K., Baliga M.S., Katiyar S.K. Grape seed proanthocyanidins induce apoptosis
and inhibit metastasis of highly metastatic breast carcinoma
cells. Carcinogenesis. 2006;27:1682–1691. [PubMed]
13. Fabiani R.,
De Bartolomeo A., Rosignoli P., Servili M., Montedoro G.F., Morozzi G. Cancer
chemoprevention by hydroxytyrosol isolated from virgin olive oil through G1
cell cycle arrest and apoptosis. Eur. J. Cancer
Prev. 2002;11:351–358. [PubMed]
14. Fini L.,
Hotchkiss E., Fogliano V., Graziani G., Romano M., De Vol E.B., Qin H., Selgrad
M., Boland C.R., Ricciardiello L. Chemopreventive properties of
pinoresinol-rich olive oil involve a selective activation of the ATM-p53
cascade in colon cancer cell
lines. Carcinogenesis. 2008;29:139–146. [PubMed]
15. Corona G.,
Deiana M., Incani A., Vauzour D., Dessi M.A., Spencer J.P. Hydroxytyrosol
inhibits the proliferation of human colon adenocarcinoma cells through
inhibition of ERK1/2 and cyclin D1. Mol. Nutr. Food Res. 2009;53:897–903. [PubMed]
16. Wang W.,
Heideman L., Chung C.S., Pelling J.C., Koehler K.J., Birt D.F. Cell-cycle
arrest at G2/M and growth inhibition by apigenin in human colon carcinoma cell
lines. Mol. Carcinog. 2000;28:102–110.[PubMed]
17. Piao M.,
Mori D., Satoh T., Sugita Y., Tokunaga O. Inhibition of endothelial cell
proliferation, in vitro angiogenesis, and the down-regulation
of cell adhesion-related genes by genistein. Combined with a cDNA microarray
analysis. Endothelium. 2006;13:249–266. doi:
10.1080/10623320600903940. [PubMed][Cross
Ref]